Προϊστορικοί
Χρόνοι (4000πχ-3000πχ) |
Στις
περιοχές "Λόγγος" και "Παράδεισος" (Ηotel
Xenia) έχουν ανακαλυφθεί αρχαιολογικά ευρήματα |
Ιστορικοί
Χρόνοι |
Εγκατάσταση
των Μακεδόνων - Ελληνικός Πολιτισμός -
χρησιμοποίηση της λέξης ΕΔΕΣΣΑ (παράγεται απο το
Feδ που είναι παράλληλος γλωσσικός τύπος του
υδ-(ισσα) και παράγεται απο το υδ-ωρ (νερό) και
σημαίνει υδατούπολη, πόλη των νερών. Η Εδεσσα
γίνεται πρωτεύουσα του Μακεδονικού Κράτους. |
Αρχαίοι
Χρόνοι |
Η
Εδεσσα βρίσκεται σε δύο επίπεδα στην ακρόπολη
(σημερινή θέση) και στην κυρίως πόλη (θέση
"Λόγγος). Εικάζεται ότι εδώ ήταν οι
ΑΙΓΕΣ όπου ο Φίλιππος Β' δημιούργησε την
αυτοκρατορία που ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
έφτασε μέχρι τις Ινδίες. |
168πχ-130πχ |
Κατάκτηση
απο τους Ρωμαίους - Η Εγνατία οδός περνά απο την
Εδεσσα |
27πχ-249μχ |
Λειτουργεί
Νομισματοκοπείο |
Πρωτοχριστιανική
περίοδος |
Αρχίζει
η διάδοση του χριστιανισμού μετά απο περιοδείες
του Αποστόλου Παύλου στην Μακεδονία. |
4ος
αι μχ |
Ιδρύεται
επισκοπή Εδέσσης υπαγόμενη στην Μητρόπολη
Θεσσαλονίκης. Και οι δύο περιοχές υπάγονται στην
δικαιοδοσία του Πάπα της Ρώμης. |
τέλη
4ου αι |
Η
Εδεσσα ανήκει στην περιοχή "Μακεδονία
Πρώτη" ως τμήμα της Ανατολικής Ρωμαϊκής
Αυτοκρατορίας (μετέπειτα βυζαντινής
αυτοκρατορίας) |
691-692 |
Ο
πρώτος γνωστός επίσκοπος Εδέσσης Ισίδωρος
συμμετέχει στην πενθέκτη οικουμενική σύνοδο και
υπογράφει ως "επίσκοπος Εδεσσηνών πόλεως" |
731-733 |
Ο
Αυτοκράτορας Λέων Γ' ο Ισαυρος αποσπά την περιοχή
απο την εκκλησιαστική δικαιοδοσία του Πάπα της
Ρώμης. |
913-959 |
Η
Εδεσσα αναφέρεται στο έργο "Περι Θεμάτων"
του αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ' ως περιοχή της
Βυζαντινής αυτοκρατορίας. |
989 |
Η
Εδεσσα καταλαμβάνεται απο τον Βούλγαρο Σαμουήλ
και γίνεται έδρα του προσωρινού κράτους του και
της βουλγαρικής αρχιεπισκοπής |
10ος
αι |
Αρχίζει
στην Εδεσσα η χρήση του ονόματος Βοδενά (σλαβική
λέξη voda=νερό) που σημαίνει υδατούπολη, πόλη με
νερά. |
1003 |
Ο
αυτοκράτορας Βασίλειος Β' ο βουλγαροκτόνος
απελευθερώνει την Εδεσσα και εγκαθιστά
βυζαντινή φρουρά στην πόλη ενώ εξορίζει τους
βουλγάρους |
1015 |
Η πόλη
ανακαταλαμβάνεται απο τους βουλγάρους αλλά ο
αυτοκράτορας Βασίλειος Β' εκστρατεύει και ιδρύει
νέα φρούρια. |
1019 |
Ιδρύεται
η επισκοπή Αχριδών στην οποία υπάγεται η Εδεσσα. |
1204 |
Με την
4η Σταυροφορία η Εδεσσα υπάγεται στο Λατινικό
Βασίλειο της Θεσσαλονίκης υπό τον Βονιφάτιο τον
Μομφερατικό |
1218-1219 |
Ο
Δεσπότης της Ηπείρου Θεόδωρος απελευθερώνει την
Εδεσσα απο τους Σταυροφόρους και πλέον η πόλη
υπάγεται στο δεσποτάτο της Ηπείρου |
1239-1252 |
Ιδρύεται
το λεγόμενο Δεσποτάτο των Βοδενών υπό τον
Ηπείρου Θεόδωρο |
1252-1254 |
Η
Εδεσσα ενσωματώνεται στην αυτοκρατορία της
Νίκαιας υπο τον μετέπειτα αυτοκράτορα Μιχαήλ
Η' Παλαιολόγος. |
1327-1328 |
Σε
εμφύλιο πόλεμο μεταξύ αυτοκρατόρων η Εδεσσα
καταλαμβάνεται απο τον μετέπειτα αυτοκράτορα
Ιωάννη ΣΤ' Κατακουζηνό. |
1341 |
Η
Εδεσσα πολιορκείται απο τους Σέρβους υπο τον
Στέφανο Ντουσάν. Οι Βυζαντινοί στρατηγοί Θωμάς
και Ανδρόνικος Παλαιολόγος λύουν την πολιορκία |
1342 |
Επιτυγχάνεται
κατάληψη της πόλης απο τους Σέρβους του Ντουσάν ο
οποίος στο τέλος την παραδίδει στον αυτοκράτορα
Κατακουζηνό |
1343 |
Κατάληψη
της Εδεσσας απο τους Σέρβους |
1351 |
Προσωρινή
ανακατάληψη της πόλης απο τους Βυζαντινούς |
1351-1395 |
Κατάληψη
της πόλης απο τους Σέρβους. Καταστρέφονται τα
τείχη της πόλης και πολλά δημόσια και ιδιωτικά
κτίρια. Οι Εδεσσαίοι εξανδραποδίζονται. Η πόλη
αρχίζει να χτίζεται στην σημερινή της θέση. |
1389 |
Η πόλη
πολιορκείται & προδίδεται στους Οθωμανούς |
1395 |
Ολοσχερή
καταστροφή της πόλης της Έδεσσας απο ισχυρό
σεισμό |
1750 |
Λειτουργεί
σχολείο στην Έδεσσα με διδάσκαλους μοναχούς |
1767 |
Αναβαθμίζεται
η επισκοπή Έδεσσας σε Μητρόπολη |
1782 |
Ιδρύεται
το πρώτο σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης το
"ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ" |
1789 |
Ο
μητροπολίτης Μελέτιος με πολλούς Εδεσσαίους
συμμετέχει στην επανάσταση του Λευκαδίτη Λουίζη
κατα τον 2ο Ρωσοτουρκικό πόλεμο |
1821 |
Πολλοί
Εδεσσαίοι συμμετέχουν ενεργά στην επανάσταση
του 1821 (Ναούμ, Γάτσος, Τρούπκος κα) |
1862 |
Λειτουργεί
το πρώτο νοσοκομείο απο το σωματείο "Αδελφότης
των Νέων" |
1862 |
Λειτουργεί
το "Αρρεναγωγείο" |
1872-1877 |
Ιδρύεται
ο Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος Βοδενών και
ανεγείρεται το "Παρθεναγωγείο" προς φωτισμό
των Εδεσσαίων θυγατέρων |
1877 |
Υπόμνημα
Εδεσσαίων προς την συνδιάσκεψη της Κων/πολης
όπου δηλώνουν ότι την θέλησή τους να αγωνισθούν
για τα δίκαια του ελληνισμού. |
| 1891 |
Συντάσσεται
ο πρώτος κανονισμός λειτουργίας της
"Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος Βοδενών" |
1892 |
Η
Έδεσσα συνδέεται σιδηροδρομικώς με το Μοναστήρι |
1895 |
Λειτουργεί
το πρώτο εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας.
Κινητήρια δύναμη ο "Λευκός Άνθρακας" (=νερό).
Αρχίζει η περίοδος βιομηχανικής ανάπτυξης της
πόλης. |
1900 |
Ανεγείρεται
το "Γενί Τζαμί" και το ρολόι της πόλης |
1904-1908 |
Εδεσσαίοι
λαμβάνουν ενεργά μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα για
απελευθέρωση της Μακεδονίας και ενσωμάτωσή της
με την Ελλάδα. |
| 1907 |
Ιδρύεται
στην περιοχή Λόγγος το εργοστάσιο "ΚΑΤΩ
ΕΣΤΙΑ" |
1912 |
Η
Έδεσσα απελευθερώνεται από τους Τούρκους |
1915 |
Διορίζεται
ο πρώτος Έλληνας δήμαρχος και πραγματοποιούνται
εθνικές εκλογές, η Έδεσσα εκλέγει βουλευτή στο
κοινοβούλιο. Οι Γάλλοι περνούν απο την Έδεσσα και αφήνουν το αποτύπωμά τους |
| 1921 |
Αρχίζουν
Ανασκαφές και αποκαλύπτεται η Αρχαία Έδεσσα
απο τον καθηγητή Ευστράτιο Πελεκίδη |
1922 |
Θεμελιώνεται
το γυμνάσιο Εδεσσας (Περικαλλές) και ιδρύεται ο
"Φιλοπρόοδος Σύλλογος Μέγας Αλέξανδρος" |
1935 |
Μεγάλη
πυρκαϊά καταστρέφει μεγάλο μέρος της πόλης και
πλημμύρες ολοκληρώνουν την καταστροφή |
| 1936 |
Ο
πρώτος Εδεσσαίος που συμμετέχει στους
Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου είναι ο
Δημήτριος Γιάκας. |
1925-1940 |
Μεγάλη
βιομηχανική ακμή - Η Έδεσσα αποκαλείται
Μάντσεστερ της ανατολής (12000 κάτοικοι 2500
βιομηχανικοί εργάτες) |
1940-1944 |
Η πόλη
καταλαμβάνεται απο τους Γερμανούς (Ναζί).
Καταστρέφεται μεγάλο τμήμα της συνοικίας Βαρόσι,
το Αρρεναγωγείο, και άλλα κτίρια. Ωστόσο μεταφέρονται τα νεκροταφεία και
ανακαλύπτεται η τουριστική λογική της πόλης |
1946-1948 |
Εμφύλιος
πόλεμος. Ο ΔΣΕ προσπαθεί να καταλάβει την πόλη. Πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο
χάνεται. |
Δεκαετίες
'50-'60 |
Φθίνουσα
βιομηχανία - Μεταναστευτικό ρεύμα |
| 1962-1968 |
Απειλούνται
με καταστροφή οι Καταρράκτες απο την ΔΕΗ για
κατασκευή υδροηλεκτρικού εργοστασίου της. Η πόλη
αντιστέκεται με πρωτοφανείς για την εποχή
"περιβαλλοντικές" διαμαρτυρίες. |
Δεκαετίες
'70-'80-'90 |
Πολεοδομική,
Τουριστική, Πολιτιστική, Αθλητική και πνευματική
ανάπτυξη. Πολλοί είναι οι συγγραφείς, ποιητές και
άνθρωποι της τέχνης που τα ερίσματά τους
ξεκινούν απο τους ήχους των νερών της μαγικής
πόλης του Βορά, την Εδεσσα. |
1982 |
Θεμελιώνεται
το Δημαρχείο της πόλης |
| 1983 |
Θεσμοθετείται
το Βαρόσι ως Παραδοσιακός Ιστορικός
Οικισμός της πόλης |
1991 |
Ο
πληθυσμός της πόλης είναι 17.128 κάτοικοι |
| 1994 |
Εγκαινιάζεται
το Πολιτιστικό Κέντρο. Το σύγχρονο
κτίριο αποτελεί μέχρι και σήμερα
αντικείμενο συζητήσεων για την μοντέρνα
αρχιτεκτονική του. |
| 1997 |
Η πόλη
αποκτά site στο διαδίκτυο www.edessacity.gr
και ετοιμάζεται να υποδεχθεί με στήριγμα την
παράδοση, τις νέες τεχνολογίες και τους
φιλόξενους ανθρώπους της, τον 21ο αιώνα. |
| 2002 |
Έναρξη
εργασιών στο κτίριο Παιδικής Μέριμνας
για την φιλοξενία Πανεπιστημίου. |
| 2004 |
Ιδρύεται
Πανεπιστημιακή Σχολή στην Εδεσσα - Τμήμα
του Πανεπιστημίου Μακεδονίας |
| |
